(Tổ Quốc) - Công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa truyền thống các dân tộc, đặc biệt là các dân tộc thiểu số trong những năm qua được chính quyền huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam quan tâm, triển khai nhiều giải pháp và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.
Theo đó, nhằm bảo vệ các giá trị kèo nhà cái tốt đẹp, tránh tình trạng mai một, lai căng kèo nhà cái, HĐND huyện Bắc Trà My đã ban hành Nghị quyết về bảo tồn và phát huy các giá trị kèo nhà cái truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn, giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Nghị quyết đề ra các nhiệm vụ, giải pháp nhằm duy trì, bảo tồn những giá trị kèo nhà cái truyền thống tốt đẹp của đồng bào các dân tộc thiểu số; định hướng hỗ trợ đầu tư, phục dựng, sưu tầm kèo nhà cái vật thể, phi vật thể của các dân tộc; nâng cao ý thức bảo vệ, duy trì phong tục, tập quán, nếp sinh hoạt kèo nhà cái truyền thống tốt đẹp trong cộng đồng dân cư.
Để khôi phục và tái hiện không gian kèo nhà cái của các dân tộc Kinh, Cadong, Cor, Xơ đăng, Mường, đồng thời quảng bá kích cầu du lịch, hàng năm huyện Bắc Trà My xây dựng Kế hoạch tổ chức các hoạt động kèo nhà cái, văn nghệ phù hợp theo định hướng chung của tỉnh và tình hình thực tế tại địa phương như: Lễ hội kèo nhà cái các dân tộc huyện Bắc Trà My, Lễ Hội Quế Trà My, Hội diễn nghệ thuật quần chúng, các chương trình tái hiện không gian kèo nhà cái cồng chiêng, đặc biệt là hoạt động kèo nhà cái thường kỳ vào ngày 01 hàng tháng tại khu đi bộ ẩm thực cầu kính thị trấn Trà My…

Già làng, nghệ nhân biểu diễn kèo nhà cái truyền thống Ca Dong tại Tp. Hồ Chí Minh.
Song song với đó, huyện tổ chức các chương trình famtrip khảo sát, đánh giá các địa điểm kèo nhà cái, du lịch tiềm năng trên địa bàn huyện; tổ chức các hoạt động triển lãm ảnh, in ấn phát hành sổ tay, tờ gấp quảng bá, giới thiệu về vẻ đẹp thiên nhiên, kèo nhà cái, du lịch địa phương trên các kênh truyền hình, báo chí, mạng xã hội… nhằm giới thiệu tới đông đảo công chúng.
Nhằm khắc phục tình trạng mai mọt, lai căng kèo nhà cái, Bắc Trà My cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân, thanh niên, học sinh địa phương về ý nghĩa của kèo nhà cái, giá trị của việc lưu giữ các bản sắc kèo nhà cái truyền thống dân tộc mình.
Huyện đã vận động cộng đồng hình thành 12 câu lạc bộ cồng chiêng cấp xã, thôn, 8 câu lạc bộ cồng chiêng học sinh tại các trường học vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tổ chức thành công hội thảo "Bản sắc kèo nhà cái các dân tộc thiểu số huyện Bắc Trà My - Công tác bảo tồn và phát triển"; tái hiện nghi thức rước cây nêu và mô hình nhà sàn truyền thống; cuộc thi cồng chiêng Âm vang đại ngàn; cuộc thi Hương sắc vùng ngọc quế; không gian ẩm thực và Hội thi ẩm thực tại phố đi bộ; cuộc thi trình diễn cồng chiêng – Tiếp nối truyền thống; tái hiện không gian sinh hoạt tại 05 nhà truyền thống Quảng trường kèo nhà cái huyện; tái hiện tích trò, trò chơi dân gian các dân tộc Cor, Mường…; hình thành và duy trì hoạt động tại phố đi bộ và khu ẩm thực thị trấn Trà My định kỳ vào đầu mỗi tháng với các nội dung giới thiệu kèo nhà cái, ẩm thực, sinh hoạt truyền thống của đồng bào các dân tộc huyện Bắc Trà My… Từng bước đầu tư xây dựng hạ tầng tại Làng Cao Sơn (xã Trà Sơn), Nóc Xa Rơ (xã Trà Bui) và Làng Mường (xã Trà Giang) để bảo tồn kèo nhà cái truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng.

Bảo tồn các nghề truyền thống gắn với đời sống sản xuất của đồng bào.
Để duy trì những kết quả đã đạt được và khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác bảo tồn, phát huy bản sắc kèo nhà cái truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn, trong thời gian đến huyện Bắc Trà My tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền người dân nâng cao nhận thức và chủ động thực hiện bảo tồn, phát huy bản sắc kèo nhà cái truyền thống của đồng bào các dân tộc; đẩy mạnh tuyên truyền trong thế hệ trẻ về vai trò, ý nghĩa của việc gìn giữ kèo nhà cái truyền thống dân tộc, tránh các biểu hiện lai căng kèo nhà cái.
Thường xuyên tổ chức liên hoan hội diễn nghệ thuật quần chúng cho đồng bào các dân tộc thiểu số, để họ có điều kiện thể hiện các loại hình ca, múa, nhạc, trang phục truyền thống; thành lập các đội văn nghệ truyền; thường xuyên hỗ trợ tạo điều kiện cho các cộng đồng dân cư tổ chức lễ hội quy mô làng, giữa các làng với nhau.
Tiếp tục tăng cường nguồn lực, cơ sở vật chất – kỹ thuật cho bảo tồn và phát triển kèo nhà cái các dân tộc, như: đào tạo nguồn nhân lực về kèo nhà cái nghệ thuật dân tộc thiểu số, xây dựng các thiết chế kèo nhà cái cộng đồng, tu bổ nhà sinh hoạt cộng đồng, phục dựng các làng nghề truyền thống đặc sắc, bảo tồn các loại hình kèo nhà cái nghệ thuật dân gian, ngôn ngữ gắn với phát triển mô hình du lịch sinh thái – kèo nhà cái.
Cùng với đó, Bắc Trà My sẽ chú trọng thường xuyên tổ chức các lễ hội, các hoạt động kèo nhà cái mang đậm bản sắc địa phương nhằm bảo tồn kèo nhà cái bản địa, góp phần thu hút du khách đến Bắc Trà My tham quan, trải nghiệm. Duy trì thường xuyên, có hiệu quả các hoạt động kèo nhà cái tại khu ẩm thực và phố đi bộ thị trấn Trà My với các nội dung như trình diễn cồng chiêng; trình diễn dân ca, nhạc cụ truyền thống; giới thiệu ẩm thực, sản phẩm thủ công địa phương...Tổ chức lớp tập huấn truyền dạy kèo nhà cái trống chiêng của người Cadong, người Cor. Từ đây sẽ nâng cao hoạt động bảo tồn và phát huy các giá trị kèo nhà cái truyền thống, kết hợp tạo ra sức hút để phát triển du lịch địa phương, góp phần gìn giữ trường tồn bản sắc kèo nhà cái xứ Cao sơn ngọc quế mãi theo thời gian.