(Tổ Quốc) - Từ tháng 10/2018, Dự án "Tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích điện Kiến tỷ lệ kèo nhà cái" sẽ bắt đầu khởi công. Thời gian tu bổ sẽ kéo dài trong nhiều năm. Đây là sự kiện quan trọng được nhiều người mong đợi từ lâu.
 Nằm trên mảnh đất sau cuối của Tử Cấm Thành - Đại Nội Huế, điện tỷ lệ kèo nhà cái là một trong những cung điện của triều Nguyễn. Đây là công trình tiêu biểu, đánh dấu một giai đoạn độc đáo và đặc sắc bổ sung cho kiến trúc cung đình Huế. |
 Theo tư liệu nhà Nguyễn, điện tỷ lệ kèo nhà cái được khởi công xây dựng vào tháng 2/1921 dưới triều Khải Định (1916 -1925), đến năm 1923 thì hoàn tất. Ngôi điện này là nơi sinh hoạt và làm việc của 2 vị vua cuối cùng của triều Nguyễn là Khải Định và Bảo Đại. |
 Năm 1932, vua Bảo Đại (1925 -1945) từng cho cải tạo lại nội thất, lắp đặt thêm các tiện nghi Tây phương, còn phần ngoại thất vẫn giữ nguyên. Bởi vậy, ngôi điện này có đầy đủ những đặc điểm của một công trình phong cách Đông Dương với sự kết hợp giữa Á và Âu. |
 Trên hình khối bố cục đậm chất Âu châu, điện tỷ lệ kèo nhà cái được tô điểm bởi các chi tiết trang trí hoa văn, họa tiết, con giống mang đậm bản sắc của họa tiết cung đình, tạo nên xu hướng thẩm mỹ đặc trưng. |
 |
 Đây chính là phong cách tỷ lệ kèo nhà cái trúc Đông Dương do người Việt Nam sáng tạo ra và là những giá trị văn hóa, lịch sử đáng trân trọng. |
 Trước điện tỷ lệ kèo nhà cái là vườn cảnh... |
 ...dẫn lên thềm điện là ba cầu thang được đắp rồng. |
 Họa tiết hình rồng ở các cầu thang dẫn lên thềm điện được chạm khắc tinh xảo. |
 Súng thần công đặt trước cầu thang chính dẫn vào điện tỷ lệ kèo nhà cái. |
 Cách mạng Tháng Tám thành công, ngày 29/8/1945, điện tỷ lệ kèo nhà cái trở thành chứng nhân của sự kiện vua Bảo Đại có cuộc tiếp xúc đầu tiên với Phái đoàn Chính phủ lâm thời để chính thức họp bàn thoái vị, trao lại quyền điều hành đất nước cho Chính phủ Cách mạng lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. |
 Đáng tiếc là vào năm 1947, công trình điện tỷ lệ kèo nhà cái đã bị chiến tranh phá hủy và trở thành phế tích. Đến nay dường như chỉ còn nền móng. |
 Theo thời gian, bề mặt nền móng điện tỷ lệ kèo nhà cái phủ phủ đầy cỏ xanh. |
 Những dấu tích còn sót lại... |
 |
 Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa phê duyệt kế hoạch cho Dự án “Tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích điện tỷ lệ kèo nhà cái” với mức kinh phí 123 tỷ đồng (tương đương 5,5 triệu USD). Dự án dự kiến sẽ khởi công vào tháng 10/2018 và hoàn thành sau 5 năm. |
 Theo Trung tâm Bảo tồn DTCĐ Huế, điện tỷ lệ kèo nhà cái là một trong năm công trình kiến trúc chính, có quy mô lớn nằm trên trục dũng đạo của Hoàng cung Huế. Việc trùng tu khôi phục điện tỷ lệ kèo nhà cái có ý nghĩa rất lớn trong việc phục hồi các giá trị của di sản kiến trúc cung đình Huế. |
 Trước khi dự án khởi công, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết sẽ tổ chức trưng bày kéo dài ngay trước di tích điện tỷ lệ kèo nhà cái để giới thiệu tường tận các thông tin liên quan cho cộng đồng và du khách. |
Lê Chung
