Đây là một trong những chủ đề xung quanh câu chuyện lễ kèo nhà cái 188 mà PV báo Tổ Quốc được Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở (Bộ VHTTDL) Ninh Thị Thu Hương chia sẻ.

Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Ninh Thị Thu Hương

+Thưa bà, cho đến thời điểm này, có thể nói, hầu hết các lễ kèo nhà cái 188 Xuân trên cả nước đều đã diễn ra. Nhìn nhận về mùa lễ năm nay, dư luận cho rằng đây là một mùa lễ kèo nhà cái 188 yên bình. Theo bà, lễ kèo nhà cái 188 2018 đã có những chuyển biến tích cực như thế nào?

- Chúng tôi đánh giámùa lễ kèo nhà cái 188 2018đã có nhiều chuyển biến tích cực. Người dân đến với lễ kèo nhà cái 188 đã thực hiện nghiêm các yêu cầu nội dung, quy định của Ban tổ chức (BTC), Ban quản lý (BQL) di tích, như đến các di tích trong tâm thế về nếp sống văn minh, trang phục, ứng xử phù hợp… Bên cạnh đó, hiện tượng vứt tiền, giắt tiền vào tượng Phật ở nhiều nơi đã cải thiện đáng kể.

Ngoài ra, công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông đã được các BQL, BTC lễ kèo nhà cái 188 triển khai một cách triệt để, thực hiện đúng nội quy của lễ kèo nhà cái 188. Đó là các yếu tố đảm bảo khởi đầu cho mùa lễ kèo nhà cái 188 Xuân 2018 khá an toàn.

Clip: Cục trưởng Ninh Thị Thu Hương: "Địa phương cần có biện pháp mạnh mẽ hơn trước những phát sinh mới của lễ kèo nhà cái 188"

+ Tuy nhiên, vẫn còn một số lễ kèo nhà cái 188 có những hình ảnh chưa đẹp như giắt tiền trên đỉnh chùa Đồng (Yên Tử, Quảng Ninh), “vỡ kịch bản” lễ kèo nhà cái 188 Cướp Phết Hiền Quan. Cục có những biện pháp gì để hạn chế những hình ảnh chưa đẹp này trong thời gian tới?

Mỗi mùa lễ kèo nhà cái 188 lại phát sinh một số vấn đề, hiện tượng khác, đòi hỏi chính quyền địa phương phải có giải pháp để người dân ngày càng hiểu các giá trị truyền thống, điều chỉnh hành vi phù hợp. Có những hiện tượng tồn tại nhiều năm, nhưng cũng có hiện tượng phát sinh. Như Lễ kèo nhà cái 188 Phết Hiền Quan, BTC đã chú trọng thay đổi hình thức nhưng lượng người quá đông, quá sức đối với một lễ kèo nhà cái 188 cấp làng, xã. Cần có biện pháp mạnh mẽ hơn nữa, giải pháp để duy trì được nghi lễ truyền thống nhưng vẫn đảm bảo cho người dân đến với những lễ kèo nhà cái 188 như vậy. Về phía quản lý nhà nước, Cục Văn hóa cơ sở là cơ quan tham mưu cho Bộ về lĩnh vực quản lý hoạt động lễ kèo nhà cái 188 thì phải bám sát thực tiễn, đưa ra giải pháp. Trước mắt phối hợp với các địa phương xây dựng phương thức, đề án phục dựng các quy mô cũng như nội dung của lễ kèo nhà cái 188, hoặc có những phương án, cách thức đề nghị các địa phương tuyên truyền lễ kèo nhà cái 188 về những hình ảnh cần chấn chỉnh.

+ Một số điểm nóng đã thực sự thay đổi sau khi Bộ VHTTDL yêu cầu các địa phương thay đổi các nghi thức thực hành, trong đó có thể kể đến như Đền Trần (Nam Định), Ném Thượng (Bắc Ninh), năm nay là lễ kèo nhà cái 188 đền Sóc (Hà Nội). Theo bà, trong thời gian tới, đối với một số lễ kèo nhà cái 188 vẫn còn những biểu hiện trái thuần phong mỹ tục, phản cảm…Bộ có nên tiếp tục yêu cầu địa phương nghiên cứu thay đổi nghi thức thực hành?

- Chắc chắn trong thời gian tới Cục sẽ tham mưu lãnh đạo Bộ yêu cầu các địa phương nghiên cứu, tìm ra những giải pháp làm sao để lễ kèo nhà cái 188 truyền thống, nghi thức truyền thống gắn với địa phương, đáp ứng được nhu cầu tâm linh cũng như nguyện vọng của người dân nhưng đảm bảo yếu tố văn hóa, kèo nhà cái 188 nhập với xu thế chung. Đề nghị các tỉnh chỉ đạo quyết liệt, khắc phục hiện trạng đó trong năm tới.

Chúng tôi dự kiến sẽtổ chức kèo nhà cái 188 nghị sơ kết công tác quản lý và tổ chức mùa lễ kèo nhà cái 188 2018sớm. Đề nghị các tỉnh đánh giá nghiêm túc những mặt được, những hạn chế, nguyên nhân ở đâu. Các tỉnh có kiến nghị cụ thể về cơ chế, chính sách, biện pháp quản lý. Các kiến nghị đối với UBND các cấp ở địa phương để hỗ trợ, cả về kinh phí cũng như chính sách. Ví dụ như kèo nhà cái 188 Phết Hiền Quan mong muốn được hỗ trợ xây dựng một sân vận động để người dân ngồi xem, có hàng rào kiên cố, nghi lễ cướp Phết diễn ra mà người ngoài không tràn vào được. Cơ chế về kinh phí cũng phải xem đến để bằng nhiều biện pháp, nhiều cơ chế, sự phối hợp giữa chính quyền và người dân chúng ta sẽ đảm bảo được lễ kèo nhà cái 188 diễn ra an toàn và người dân được hưởng thụ những giá trị văn hóa tốt đẹp.

Clip: Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở nói về việc thay đổi nghi thức thực hành lễ kèo nhà cái 188 để phù hợp với xu thế chung

- Theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, việc tuyên truyền để lan tỏa những giá trị tốt đẹp của lễ kèo nhà cái 188, tránh tư tưởng cầu lợi của người dân tham gia lễ kèo nhà cái 188…Theo bà, làm thế nào để tiếp tục đẩy mạnh việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức người dân, xây dựng nếp sống văn minh khi tham gia lễ kèo nhà cái 188?

+ Lễ kèo nhà cái 188 từ xa xưa, người dân đến lễ kèo nhà cái 188 đúng nghĩa hưởng thụ giá trị văn hóa tinh thần rất lớn và thường thì người đi lễ với tâm thế thành kính. Và người dân mỗi làng đi lễ kèo nhà cái 188 làng mình nên họ hiểu giá trị của lễ kèo nhà cái 188 đó như thế nào. Ngày nay, quy mô lễ kèo nhà cái 188 lớn hơn rất nhiều, người dân không chỉ đi lễ kèo nhà cái 188 ở làng mình, tỉnh mình mà là lễ kèo nhà cái 188 trên cả nước, vì vậy, bản thân họ không được trang bị, tuyên truyền về giá trị của lễ kèo nhà cái 188, nơi mà người ta đến. Đi lễ kèo nhà cái 188 đầu năm như một phong trào. Nên việc đưa ra nội dung để tuyên truyền theo tinh thần chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam là vô cùng quan trọng. Muốn thay đổi thói quen, nhận thức thì tuyên truyền là biện pháp đầu tiên và là biện pháp cần đẩy mạnh.

Tuyên truyền dưới nhiều hình thức, không chỉ đến người đi lễ kèo nhà cái 188 mà đến cả học sinh, sinh viên, thanh niên, thiếu niên, nhi đồng. Vì bây giờ các em chưa đi lễ kèo nhà cái 188 nhưng chỉ vài năm nữa, sẽ là những chủ thể tham gia lễ kèo nhà cái 188. Vì vậy phải giáo dục truyền thống sâu sắc đến lứa tuổi như vậy thì mới có một tâm thế khi đi lễ kèo nhà cái 188 theo chiều hướng tích cực.

Clip: Cần tuyên truyền ý thức tham gia lễ kèo nhà cái 188 đến học sinh, sinh viên

Chúng ta phải thừa nhận, khó thay đổi nhận thức bằng biện pháp mệnh lệnh hành chính, cho nên, để thay đổi nhận thức của người dân thì biện pháp đầu tiên vẫn là tuyên truyền. Điều này, cần sự vào cuộc của cả cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương. Theo tôi, để tuyên truyền hiệu quả cần chọn chủ đề tuyên truyền theo từng năm, hoặc theo từng loại hình lễ kèo nhà cái 188.

Ví dụ việc đốt nhiều vàng mã, thì ở các lễ kèo nhà cái 188 đốt nhiều vàng mã chúng ta phải tuyên truyền để hạn chế.

Bên cạnh đó, phải tuyên truyền theo các cơ quan, đoàn thể như kèo nhà cái 188 phụ nữ, kèo nhà cái 188 người cao tuổi, Đoàn thanh niên… Chúng ta đừng chọn quá nhiều nội dung tuyên truyền nhưng không hiệu quả. Ví dụ tôi đi nhiều lễ kèo nhà cái 188, loa của BTC ra rả đọc các nội quy nhưng không vào đầu người đi kèo nhà cái 188. Tôi yêu cầu ở lễ kèo nhà cái 188 nào chú trọng tuyên truyền chỉ lặp lại một hành vi ở một lễ kèo nhà cái 188 thôi. Ví dụ ở kèo nhà cái 188 Phết Hiền Quan, tôi chỉ yêu cầu BTC đọc đi đọc lại một nội dung “Những người không có trong thành phần không được tham gia cướp Phết”. Nghĩa là phải chọn chủ đề tuyên truyền, nhấn mạnh nội dung đó thì mới mang lại hiệu quả.

+ Xin cảm ơn bà!

Bài: Hồng Hà, clip: Việt Hùng