Sáng 30/5, tiếp tục Chương trình kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái kể từ khi Luật kèo nhà cái có hiệu lực thi hành và tiến hành thảo luận tại hội trường về nội dung này.

Còn những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái

Trình bày Báo cáo của Đoàn giám sát của Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái kể từ khi Luật kèo nhà cái có hiệu lực thi hành, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, tại Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV đã ban hành Nghị quyết về Chương trình giám sát tối cao năm 2022 và Nghị quyết thành lập Đoàn giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái kể từ khi Luật kèo nhà cái có hiệu lực thi hành" nhằm đánh giá toàn diện, khách quan việc triển khai thực hiện Luật kèo nhà cái của Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, các cơ quan liên quan.

Từ đó đề xuất giải pháp xử lý tồn tại, hạn chế, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các kèo nhà cái thời kỳ 2021 - 2030, nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái, góp phần hoàn thiện thể chế về kèo nhà cái.

Báo cáo về những kết quả chính đã đạt được, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh khẳng định, xây dựng và ban hành Luật kèo nhà cái là sự nỗ lực, cố gắng lớn của Quốc hội, Chính phủ trong việc thể chế hóa Nghị quyết 13-NQ/TW ngày 16/1/2012 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI.

Sau khi Luật kèo nhà cái được thông qua, Quốc hội đã ban hành 7 luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 1 pháp lệnh; Chính phủ đã ban hành 43 nghị định, các Bộ, ngành ban hành 96 thông tư hướng dẫn.

Bên cạnh đó, để triển khai Luật kèo nhà cái, Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các văn bản có liên quan đến công tác kèo nhà cái; Thủ tướng Chính phủ cũng đã tổ chức 03 Hội nghị trực tuyến toàn quốc về kèo nhà cái.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, công tác lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ lập kèo nhà cái cơ bản đã hoàn thành; kinh phí lập kèo nhà cái đã được quan tâm bố trí.

Qua giám sát, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, vẫn còn những tồn tại, hạn chế trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái cấp quốc gia, kèo nhà cái vùng và kèo nhà cái tỉnh; trong quá trình thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái đô thị, kèo nhà cái nông thôn, kèo nhà cái xây dựng và kèo nhà cái sử dụng đất cấp huyện.

Để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác lập kèo nhà cái trong thời gian tới, Đoàn giám sát kiến nghị Quốc hội ban hành Nghị quyết giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái và một số giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ lập kèo nhà cái.

Cần một bản kèo nhà cái chuyên ngành và kĩ thuật chuyên ngành về di sản văn hóa

Đồng tình với Báo cáo của Đoàn giám sát và đánh giá cao việc lựa chọn giám sát chuyên đề "Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái kể từ khi Luật kèo nhà cái 2017 và có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2019", đại biểu Quốc hội Trần Việt Anh (Đoàn ĐBQH TP Hà Nội) cho rằng, kèo nhà cái chính là công cụ để các cấp, các ngành cụ thể hóa mục tiêu, chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Luật kèo nhà cái năm 2017 được đánh giá là công cụ quản lý rất tiến bộ với 8 loại hình, gồm 111 kèo nhà cái, cấp quốc gia là 42 kèo nhà cái, cấp vùng là 6 kèo nhà cái, cấp tỉnh, thành phố là 63 kèo nhà cái. Với mục tiêu đề ra là thống nhất các kèo nhà cái theo tầng, bậc để quản lý đồng bộ.

Tuy nhiên sau hơn 3 năm thực hiện đã bộc lộ một số hạn chế trong việc lập, thẩm định, phê duyệt. Cho đến nay chỉ có 3 kèo nhà cái cấp vùng, tỉnh được phê duyệt theo Luật kèo nhà cái năm 2017.

Qua khảo sát thực tế tại địa phương, đại biểu cho rằng, vẫn còn thiếu công cụ quản lý kèo nhà cái chuyên ngành, cụ thể là các di sản đô thị do phải tích hợp các kèo nhà cái kỹ thuật chuyên ngành trong kèo nhà cái tỉnh, thành phố.

Hiện nay về nguồn vốn thực hiện kèo nhà cái đã được Nghị quyết 119 của Chính phủ năm 2021 tháo gỡ nhưng các luật và Nghị định chuyên ngành vẫn chưa kịp như Nghị định 166/2018/NĐ-CP về quy định thẩm quyền lập, thẩm định, phê duyệt dự án bảo quản, tu bổ di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh.

Do đó, đại biểu Trần Việt Anh đề nghị cần một bản kèo nhà cái chuyên ngành và kĩ thuật chuyên ngành về di sản văn hóa và khảo cổ học để triển khai các dự án không bị dừng lại vì kèo nhà cái.

Đại biểu cũng kiến nghị tháo gỡ vướng mắc trong Luật kèo nhà cái năm 2017 cần phải đồng thời rà soát các luật và hướng dẫn chuyên ngành thì mới có đủ điều kiện thực hiện Luật kèo nhà cái. Bên cạnh đó cần được bổ sung, làm rõ về vấn đề thẩm quyền, thẩm định phê duyệt đối với không gian ngầm đô thị.

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Hà Phước Thắng (Đoàn ĐBQH TP.HCM) thống nhất với các nội dung trong báo cáo, nhất là 8 đề xuất, kiến nghị của Đoàn giám sát của Quốc hội về thực hiện chính sách, pháp luật về công tác kèo nhà cái kể từ khi Luật kèo nhà cái có hiệu lực thi hành.

Qua tham gia giám sát công tác kèo nhà cái cùng những kiến nghị của cử tri tại địa phương, đại biểu Hà Phước Thắng góp ý vào nội dung này và đưa ra 4 đề xuất. Trong đó, đại biểu Hà Phước Thắng kiến nghị Chính phủ có cơ chế, chính sách thu hút nhiều nguồn đầu tư để đầu tư nhanh vào những khu vực kèo nhà cái chức năng công cộng như công viên, trường học, bệnh viện để kèo nhà cái sớm được thực thi, tạo thêm nhiều thiết chế văn hóa, giáo dục, thể thao, y tế phục vụ cho người dân ngày càng tốt hơn và sớm ổn định cuộc sống của người dân trong khu vực có kèo nhà cái các công trình công cộng nêu trên.