"Sự sống" là vở tỷ lệ kèo nhà cái cuối cùng còn dang dở của cốNSND Anh Tútrong vai trò đạo diễn. Vở diễn là dự án hợp tác sân khấu giữa Nhà hát tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam và Nhà hát Kabenika (Nhật Bản) hướng tới kỷ niệm 45 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia.

Dự án được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn một là các hoạt động workshop của các diễn viên Việt Nam và Nhật Bản. Trong giai đoạn này, đạo diễn người Nhật bản sẽ luyện tập cho các diễn viên về cách biểu đạt thân thể thông qua việc sử dụng kỹ thuật múa, các diễn viên sẽ được tìm hiểu về tỷ lệ kèo nhà cái Nod, tỷ lệ kèo nhà cái Kabuki, tỷ lệ kèo nhà cái hiện đại của Nhật Bản. Giai đoạn hai là dàn dựng vở tỷ lệ kèo nhà cái ngắn "Sự sống" dựa theo nguyên tác tác truyện Taniko (Vách núi) của Nhật Bản.

Nghệ sĩ Xuân Bắc - Đại diện Nhà hát tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam và đạo diễn Hiroyuky Muneshige nhận hoa của Cục Phó Cục NTBD Trần Hướng Dương

Khi đã chuẩn bị xong mọi thứ và dồn rất nhiều tâm huyết cho vở tỷ lệ kèo nhà cái thìNSND Anh Túbị suy kiệt sức khỏe vì biến chứng bệnh tiểu đường. Và khi chưa hoàn thành xong tâm nguyện của mình thì anh đã vĩnh viễn ra đi.

Đạo diễn Hiroyuky Muneshige - người Nhật Bản đã hết sức hụt hẫng trước sự ra đi này và ông đã phải rất nỗ lực rất nhiều vở tỷ lệ kèo nhà cái mới có thể ra mắt công chúng đúng như dự kiến.Đạo diễn Hiroyuky Muneshige chia sẻ, khi ông đến Việt Nam vào năm 2014 thì nơi ông đặt chân đến đầu tiên là Nhà hát tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam và người đầu tiên ông gặp gỡ ở đây chính làNSND Anh Tú.

“Trong lần gặp đó, tôi đã đặt vấn đề vớiNSND Anh Túvề việc liên kết dàn dựng một vở tỷ lệ kèo nhà cái giữa Nhật Bản – Việt Nam. Với ý tưởng đó, chúng tôi muốn tạo nên vở tỷ lệ kèo nhà cái để các diễn viên Việt Nam làm được những thứ mà từ trước tới giờ họ chưa bao giờ làm được.

Chúng tôi đã thống nhất, trong vở tỷ lệ kèo nhà cái này, tôi đóng vai trò bao quát chung, cònNSND Anh Túđóng vai trò đạo tỷ lệ kèo nhà cái chính. Nhưng rất tiếc là khi mọi thứ bắt đầu thìNSND Anh Túđã không thể cùng đồng hành với tôi.

Tôi đã vừa khóc và vừa tiến hành dàn dựng vở tỷ lệ kèo nhà cái này một mình. Tôi đã nghĩ làNSND Anh Túsẽ chỉ đạo tỷ lệ kèo nhà cái viên làm cái này, làm cái kia… nhưng cuối cùng đã không thể thực hiện được điều đó.

Tuy nhiên, tôi vẫn rất vui mừng vì được làm việc với các tỷ lệ kèo nhà cái viên màNSND Anh Túđã chọn lọc. Tôi cảm thấy may mắn và hạnh phúc vì các nghệ sĩ Việt Nam tham gia bằng tâm huyết và sự cố gắng hết mình. Hiện tại, về vở tỷ lệ kèo nhà cái này cần phải tập luyện thêm. Tạm thời chúng tôi đưa vở tỷ lệ kèo nhà cái này ra tổng duyệt để mongNSND Anh Túcó thể chứng kiến được”, ông Hiroyuky Muneshige nói.

Cảnh trong vở Sự sống

Theo ông Hiroyuky Muneshige, trong 3 tháng workshop của các diễn viên Việt Nam - Nhật Bản, ông đã luyện tập cho diễn viên về cách biểu đạt thân thể thông qua việc sử dụng kỹ thuật múa, các diễn viên đã được tìm hiểu về tỷ lệ kèo nhà cái Noh, tỷ lệ kèo nhà cái Kabuki, tỷ lệ kèo nhà cái hiện đại của Nhật Bản. Kết thúc dự án chính là sự ra đời của vở tỷ lệ kèo nhà cái ngắn "Sự sống" dựa theo nguyên tác truyện "Taniko" (Vách núi) của Nhật Bản. Dựa trên câu chuyện này, các nghệ sĩ Nhà hát tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam đã sáng tác ra lời thoại và Việt hóa tư tưởng để gần gũi hơn với khán giả Việt.

"Sự sống" kể câu chuyện về cậu bé người Nhật muốn lên núi để tu hành để cầu xin đức Phật phù hộ cho người mẹ ốm yếu của mình được mạnh khỏe. Hành trình vượt núi của cậu là cả một chặng đường nguy hiểm, gian nan. Nhưng tình yêu với người mẹ đã khiến cậu bé hiếu thảo vượt lên tất cả.

Các tỷ lệ kèo nhà cái viên, bằng động tác của cơ thể, đã kể một câu chuyện cảm động mà không cần đạo cụ, không cần trang trí sân khấu

Điểm đặc biệt của vở tỷ lệ kèo nhà cái là sân khấu không cần trang trí. Các nhân vật tham gia vở tỷ lệ kèo nhà cái, bằng các động tác hình thể, sẽ hóa thân thành núi thành sông, để người xem thấy những hình ảnh của một câu chuyện được thể hiện một cách chân thực nhất. Có thể nhắc đến hình ảnh, khi cậu bé lên đường, các tỷ lệ kèo nhà cái viên sẽ kết nối với nhau, tạo thành những chướng ngại vật mà cậu bé phải vượt qua.

Một điểm mới lạ với tỷ lệ kèo nhà cái ở Việt Nam, đó là sự luân chuyển các diễn viên trong vở tỷ lệ kèo nhà cái. 15 diễn viên đều lần lượt là cậu bé, là người mẹ, nên khi cao trào, như cảnh người mẹ tiễn con lên đường, trên sân khấu có 6-7 cặp mẹ con, cùng diễn sự chia tay đầy lưu luyến, khiến người xem như được chứng kiến một sân khấu 3D, nhiều lớp diễn, tác động đến cảm xúc của khán giả.

“Có rất ít các vở tỷ lệ kèo nhà cái của Việt Nam được giới thiệu tại Nhật Bản. Vì vậy, thông qua vở tỷ lệ kèo nhà cái này, tôi nghĩ đó là bước tiến đầu tiên cho sự liên kết giữa Việt Nam – Nhật Bản”, ông Hiroyuky Muneshige nói thêm.

Vở tỷ lệ kèo nhà cái có tất cả 15 diễn viên tham gia biểu diễn gồm: Bùi Phương Nga, Khuất Quỳnh Hoa, Mika Kumon, Ngô Thị Thuận, Tống Minh Tùng, Trịnh Mai Nguyên, Kimihiro Kitamura, Yuka Shimizu, Kuu, Nguyễn Thị Diễm Hương…

"Sự sống" sẽ được biểu diễn tại Nhà hát tỷ lệ kèo nhà cái Việt Nam vào lúc 20 giờ các tối 10, 11, 12/01/2019.