UBND tỉnh Bắc Ninh vừa có báo cáo về thực trạng công tác tỷ lệ kèo nhà cái vệ, tỷ lệ kèo nhà cái quản, phát huy giá trị tỷ lệ kèo nhà cái vật quốc gia của tỉnh.

Văn bản của UBND tỉnh Bắc Ninh gửi Bộ VHTTDL cho biết, tỉnh Bắc Ninh đã giao Sở VHTTDL lựa chọn hiện vật tỷ lệ kèo nhà cái đảm theo các tiêu chí hướng dẫn để xây dựng hồ sơ đề nghị công nhận tỷ lệ kèo nhà cái vật quốc gia đợt 13, năm 2024.

Đến nay, cơ quan được giao nhiệm vụ đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị công nhận tỷ lệ kèo nhà cái vật quốc gia đối với hiện vật Kim tỷ lệ kèo nhà cái “Hoàng đế chỉ tỷ lệ kèo nhà cái".

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị Bộ VHTTDL xem xét, báo cáo Hội đồng thẩm định hiện vật và Hồ sơ hiện vật, trình Thủ tướng Chính phủ công nhận tỷ lệ kèo nhà cái vật quốc gia đợt 13, năm 2024 cho ấn vàng “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái”.

Hiện vật ấn vàng “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái” đang được trưng bày tại tỷ lệ kèo nhà cái tàng Hoàng gia Nam Hồng (TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh). Ông Nguyễn Thế Hồng - Giám đốc Công ty TNHH tỷ lệ kèo nhà cái tàng Hoàng gia Nam Hồng đang là chủ sở hữu tỷ lệ kèo nhà cái vật này.

Ấn vàng “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái” là ấn vàng lớn, đẹp, quý và quan trọng nhất của vương triều Nguyễn. Ấn cao 10,4 cm, nặng 10,78 kg, mặt hình vuông, kích thước 13,8x13,7 cm. Đế ấn in dòng chữ “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái” (Báu vật của hoàng đế).

Theo cuốn “Khâm định Đại Nam hội điển sự lệ”, ấn vàng được dùng cho các hoạt động công quyền, chính sự của triều Nguyễn như lễ khánh tiết, ban ân, xá tội, đi tuần thú các địa phương, sắc thư ban cho nước ngoài.

Ấn vàng “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái” nằm trong số 14 “kim ngọc, tỷ lệ kèo nhà cái tỷ” (ấn vàng, ấn ngọc) mà Hoàng đế Minh Mạng đã cho chế tác vào thời ông trị vì (1820-1841). Trong đó, 13 chiếc vẫn đang lưu giữ tại tỷ lệ kèo nhà cái tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam. Chiếc duy nhất còn lại chính là ấn “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái” có số phận gian truân, nhưng cuối cùng cũng được hồi hương về cố quốc, tạo ra được một bộ sưu tập ấn thời Minh Mạng hoàn mỹ, toàn vẹn.

Theo giới chuyên gia, trên cả cái đẹp về mặt nghệ thuật tạo hình, ấn vàng “Hoàng đế chi tỷ lệ kèo nhà cái” mang ý nghĩa biểu tượng của một triều đại và của vị Hoàng đế Minh Mạng có công mở rộng bờ cõi, khẳng định vị trí của nước Đại Nam trên bản đồ thế giới.

Đồng thời, chiếc ấn quý cũng là vật chứng gắn liền với một sự kiện lịch sử quan trọng, sang trang một thời đại mới của đất nước./.