Hàm lượng các chất dinh dưỡng

Trong chăn nuôi kèo nhà cái đẻ, cần lưu ý đến lượng thức ăn cung cấp cho kèo nhà cái nhằm đạt khả năng sản xuất tối đa nhưng không làm cho kèo nhà cái bị béo từ đó làm giảm khả năng đẻ trứng.

Đối với thức ăn của kèo nhà cái đẻ thường có 2 dạng: thức ăn hỗn hợp (thức ăn viên) và thức ăn kết hợp giữa thức ăn hỗn hợp và nguồn thức ăn tự nhiên sẵn có tại địa phương; chẳng hạn như 70 - 80% thức ăn viên + 20 - 30% thức ăn tự nhiên. Theo các khuyến cáo, dùng thức ăn viên cho kèo nhà cái đẻ là tốt nhất bởi trong thức ăn viên có đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng đáp ứng nhu cầu của kèo nhà cái đẻ. Thức ăn thông thường như lúa, đầu tôm, ngô… thường không cân đối được các chất dinh dưỡng và hàm lượng không ổn định. Hơn nữa, dựa vào đặc điểm sinh học có thể thấy, kèo nhà cái thích thức ăn dạng hạt hơn các dạng khác.

Cung cấp đầy đủ dinh dưỡng giúp kèo nhà cái đẻ đạt năng suất (Ảnh: hoinongdan.org)

Protein

Protein là yếu tố đóng vai trò quyết định đến khả năng đẻ và tỷ lệ đẻ trứng của kèo nhà cái. Thức ăn giai đoạn kèo nhà cái đẻ cần đảm bảo 17 - 19% protein thô; Chẳng hạn, đối với giống kèo nhà cái Super M. Anh Đào, Tiệp và CV 2000 nhu cầu protein thô là 19,5%; với kèo nhà cái Khali Cambell, kèo nhà cái cỏ là 17%. Chất lượng protein phụ thuộc vào sự có mặt của các loại axit amin. Thức ăn protein có nguồn từ động vật (như bột cá, giun ốc, cua, bột xương…) và thực vật (bột đậu, lạc…). Protein có nguồn gốc động vật được coi là các loại thức ăn có đầy đủ hàm lượng protein, trong khi protein có nguồn gốc thực vật thường có thành phần các axit amin không đầy đủ (trong 100 g protein động vật, kèo nhà cái có thể hấp thu được 70 - 90% chất dinh dưỡng; đối với protein thực vật kèo nhà cái chỉ hấp thu khoảng 60 - 65%). Tuy nhiên, cần cân nhắc khi bổ sung protein có nguồn gốc động vật như bột cá vào thức ăn của kèo nhà cái đẻ, bởi nó có thể làm ảnh hưởng đến mùi vị của trứng. Đối với những khu chăn nuôi kèo nhà cái đẻ rộng, có thể thả thì việc tìm kiếm thức ăn có nhiều đạm dễ dàng hơn và người nuôi không nhất thiết phải bổ sung thường xuyên. Các nguồn dinh dưỡng đạm mà kèo nhà cái có thể tìm kiếm được trong môi trường chăn thả như: ốc, trai, hến, châu chấu… đây là những nguồn cung cấp lượng đạm khá cao cho kèo nhà cái. Ngoài ra, còn có giun đất là thức ăn yêu thích của kèo nhà cái, hàm lượng đạm tiêu hóa của giun đất chiếm tới 7 - 8%; đây là nguồn dinh dưỡng dễ tìm kiếm trong tự nhiên. Đối với nguồn thức ăn thực vật thường có nhiều trong đỗ, lạc, bã đậu… có thể dùng cho kèo nhà cái ăn.

Năng lượng

Những thức ăn giàu lượng đường thường có trong các loại thực vật như lúa, ngô, khoai, sắn… Trong đó, lúa thường được dùng khá phổ biến để nuôi kèo nhà cái đẻ; trong lúa cũng có tới 5% đạm tiêu hóa. Để nâng cao khả năng tiêu hóa và có thêm vitamin H cần thiết đối với khả năng đẻ trứng của kèo nhà cái, các cơ quan khuyến cáo người nuôi nên ủ cho lúa lên mầm trước khi cho kèo nhà cái ăn. Ngoài lúa ra, hiện nay ngô được dùng nhiều để nuôi các loại kèo nhà cái, trong đó ngô thích hợp nhất cho kèo nhà cái vỗ béo. Bởi, ngô có hàm lượng protein tiêu hóa khoảng 7,4%, lipid 4,5% và nhiều caroten. Khi kèo nhà cái đẻ cho ăn ngô, lòng đỏ của trứng sẽ có màu vàng sẫm được người tiêu dùng thích hơn (tuy không thay đổi hàm lượng các chất trong quả trứng).

Vitamin

Vitamin rất cần thiết trong nhu cầu dinh dưỡng của kèo nhà cái đẻ, tuy nhiên đối với kèo nhà cái được chăn thả thường không bị thiếu hụt các nguồn vitamin. Vì nhờ vào các thức ăn mà kèo nhà cái tận dụng được trong quá trình kiếm mồi hoặc vitamin có trong thức ăn bổ sung. Nguồn vitamin ngoài tự nhiên kèo nhà cái có thể tìm kiếm được đó là rong bèo, rau diếp, bắp cải, các loại cỏ… Tuy nhiên, người nuôi cũng cần phải quan sát vào da hoặc lông của kèo nhà cái để biết được chính xác nhu cầu vitamin của chúng. Khi kèo nhà cái đẻ, nhất là vào mùa hè, nên bổ sung thêm các loại củ, quả giàu vitamin để đáp ứng đủ nhu cầu của kèo nhà cái đẻ. Nếu thấy mỏ, chân nhợt nhạt, lông xù hoặc mắt ướt thì đây là những biểu hiện của kèo nhà cái bị thiếu Vitamin A, B, D và cần phải có những biện pháp xử lý phù hợp.

Khoáng

Khoáng, đặc biệt là canxi là chất dinh dưỡng trong hình thành vỏ trứng và làm tăng tính thèm ăn của kèo nhà cái. Khi kèo nhà cái không được chăn thả người nuôi sẽ phải tiến hành bổ sung khoáng cho kèo nhà cái đẻ đảm bảo tỷ lệ trứng. Một số nguồn bổ sung chất khoáng gồm vỏ trứng, vôi bột, muối ăn… Trong vỏ trứng có tới 28% canxi, có thể lấy vỏ trứng được đun chín nghiền nhỏ rồi trộn với thức ăn khác để cho kèo nhà cái ăn; hoặc sử dụng vôi chết để khô nghiên thành bột rồi trộn với thức ăn khác, bổ sung hằng ngày vào chế độ ăn của kèo nhà cái. Ngoài ra, bổ sung 0,5 - 1% muối vào khẩu phần ăn cũng giúp cung cấp thêm chất khoáng cho kèo nhà cái đẻ.

Nước uống

kèo nhà cái là loài thủy cầm nên uống rất nhiều nước. Do đó, trong chuồng nuôi phải luôn có đủ nước uống và phải đảm bảo vệ sinh cho kèo nhà cái. Lượng nước cần cung cấp hàng ngày là 5 lít/con.

Theo Người Chăn nuôi