Hai đạo kèo cá cược nhà cái cổ quý hiếm còn nguyên vẹn này do vua Khải Định năm thứ 2 (1917) và năm thứ 9 (1924) truy phong cho vị anh hùng dân tộc Hưng đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn. (Ảnh: baohatinh.vn)



Hai đạo kèo cá cược nhà cái được tìm thấy trong một ngôi đền cổ mà người dân bản địa gọi là đền thờ Đức Thánh Trần (mỹ tự tên gọi Trần Quốc Tuấn) ở thôn Hoa Vân Hải, xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân, nhưng nay đã bị phế tích…



Hai đạo kèo cá cược nhà cái có hình chữ nhật, kích thước 121 x 50cm, được làm bằng chất liệu giấy dó mịn, màu vàng đậm. Mặt trước gồm hai phần: riềm kèo cá cược nhà cái rộng 4cm, trang trí văn triện; mặt kèo cá cược nhà cái vẽ hình rồng ẩn trong mây, kết hợp họa tiết hoa văn hình sóng nước, thân rồng uốn lượn, đầu ngẫng chầu chữ thọ ở giữa kèo cá cược nhà cái, đuôi cuộn trong hướng lên trên; bốn góc kèo cá cược nhà cái là 4 ô hình học, mỗi ô vẽ 5 chữ thọ (kiểu chữ triện), ở giữa ô là hình chim phượng, xung quanh là hoa văn hình học.



Mỗi kèo cá cược nhà cái có 9 dòng chữ Hán (kiểu chữ chân), dấu triện “sắc mệnh chi bảo” màu đỏ được đóng đè lên thời gian của niên hiệu. Mặt sau của đạo kèo cá cược nhà cái cũng gồm 2 phần: riềm in hoa văn kỷ hà và mặt thân vẽ đề tài tứ linh, phía trên mặt thân là hình rồng vờn mây, bên phải là chim phượng, bên trái là hình kỳ lân, phía dưới là hình rùa, phía dưới cùng là hoa văn hình sóng nước.



Trước đó, năm 2014, Bảo tàng Hà Tĩnh cũng phát hiện 4 đạo kèo cá cược nhà cái cổ quý hiếm bằng văn tự Hán Nôm thời Nguyễn. Các đạo kèo cá cược nhà cái cổ này còn nguyên vẹn và có cùng kích thước, trang trí hoa văn giống nhau, chiều dài 2,1 m, rộng 50 cm. kèo cá cược nhà cái viết bằng chữ Hán cổ trên nền giấy dó với nét chữ mảnh, rõ và sắc nét, giấy màu vàng nghệ, mặt trước trang trí họa tiết hoa văn hình rồng, chữ triện, chấm tròn màu trắng, xung quanh được viền bằng các họa tiết hình vạch kẻ song song liền nhau.



Việc phát hiện các đạo kèo cá cược nhà cái cổ nói trên là nguồn tư liệu có giá trị quý hiếm nhằm phục vụ cho công tác nghiên cứu khai thác và lưu giữ bảo quản lâu dài./.

Lan Anh (tổng hợp)