Đây là một sự kiện không lớn nhưng khá độc đáo của xã Sơn Đông (Sơn Tây, Hà Nội). Hội thi "trái kèo nhà cái, an toàn" đã được tổ chức thành công qua 2 năm 2018 và 2019, thu hút sự quan tâm đông đảo của người dân, du khách tham dự, tạo được nhiều ấn tượng tốt.

Tham dự cuộc thi năm nay có 12 đội đến từ các thôn, quân khu trên địa bàn xã gồm thôn Tân Phúc, thôn Khoang Sau, thôn Thống Nhất, thôn Trung Tâm, thôn Tây Ninh, thôn Đại Sơn, thôn Vạn An, thông Tân An, thôn Đồi Vua, thôn Tân Phú, đơn vị K61 và trường bắn Sơn Đông. Các đội tham dự sẽ lựa chọn những quả kèo nhà cái và an toàn nhất từ cây trồng tham dự cuộc thi. Ban giám khảo sẽ dựa trên các tiêu chí đánh giá như màu sắc, vị, độ chín… để lựa chọn ra đội có quả kèo nhà cái nhất. Sau 2 vòng tuyển chọn, thôn Tân Phú đã giành được giải Nhất chung cuộc.

Các sản phẩm dự thi đều qua hai vòng kiểm tra trước khi trưng bày để ban giám khảo chấm điểm

Cuộc thi tuy nhỏ nhưng mang ý nghĩa vô cùng lớn nhằm mục đích tuyển chọn những cây kèo nhà cái, an toàn để bảo tồn và phát huy giá trị của cây mít truyền thống. Từng bước giới thiệu, quảng bá sản phẩm, xây dựng thương hiệu đặc sản mít Sơn Đông, mở rộng thị trường, tạo nguồn thu nhập ổn định cho người dân trên địa bàn.

Tại xã Sơn Đông, hầu như gia đình nào cũng trông một vài cây kèo nhà cái trong vườn nhà. Trải qua nhiều đời chọn lọc, trái kèo nhà cái thuần chủng đã trở thành thương hiệu truyền thống, gắn liền với người dân Sơn Đông. Cùng với các loại cây trái khác như bưởi, cam, nhãn, vải, ổi… trái kèo nhà cái với nhiều giống như kèo nhà cái mật, kèo nhà cái dai, kèo nhà cái na, kèo nhà cái tố nữ đã trở thành loại cây ăn quả cho thủ nhập cao tại nhiều địa phương trên cả nước, trong đó có xã Sơn Đông.

Các cây kèo nhà cái ít sâu bệnh, không cần chăm sóc cầu kỳ, chỉ cần chú ý đến khâu tỉa cành. Sau mỗi vụ thu hoạch, kèo nhà cái sẽ được chặt cảnh để cây ra cành mới, nhờ vậy vụ sau cây sẽ đậu nhiều quả hơn. Các cây cho quả ngon sẽ được giữ lại để gieo hạt nhân giống. Cây kèo nhà cái càng to, càng lâu năm quả càng sai, có cây lên tới gần 100 quả. Mỗi cây trung bình có thể thu được từ 3-5 triệu đồng/năm, cá biệt có những cây cho thu hoạch lên tới hàng chục triệu đồng mỗi năm.