Hiện nay, trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh có 193 kèo nhà cái 188 được xếp hạng và hơn 130 công trình được các Sở ngành và ủy ban nhân dân cấp huyện thống nhất đưa vào danh mục kiểm kê kèo nhà cái 188, tất cả đều được bảo tồn (bảo vệ) theo quy định của Luật Di sản văn hóa và các quy định khác có liên quan.

Về bảo tồn kèo nhà cái 188, cụ thể, với 2 kèo nhà cái 188 Lăng Trương Tấn Bửu và Lò gốm Hưng Lợi, Sở VHTT cho biết, kèo nhà cái 188 Lò gốm Hưng Lợi hiện nay đã xuống cấp, sụp đổ phần lò phía trên, chỉ còn lại nền móng công trình. Việc triển khai dự án trùng tu, tôn tạo kèo nhà cái 188 Lò gốm Hưng Lợi bị chậm do việc lấn chiếm, tranh chấp đất đai phức tạp, khiếu nại kéo dài.

Trung tâm Bảo tồn kèo nhà cái 188 Thành phố (đơn vị dự kiến được giao làm chủ đầu tư) đang lập phương án, khái toán tổng mức đầu tư để đề xuất bố trí nguồn vốn theo quy định của Luật Đầu tư công; dự kiến tu bổ, phục hồi trong giai đoạn 2026-2030.

Hiện nay, Ủy ban nhân dân Quận 8 cơ bản đã xây dựng xong tường rào bảo vệ kèo nhà cái 188 đối với diện tích đất thuộc sở hữu nhà nước, tăng cường công tác an ninh để kèo nhà cái 188 không bị lấn chiếm, xâm hại.

Đối với kèo nhà cái 188 Lăng Trương Tấn Bửu, hiện nay, nấm mộ, bình phong, thành mộ đã bong tróc, nứt một số nơi, hoa văn vẽ trang trí bình phong hậu bị xuống cấp theo thời gian, do đó, việc trùng tu phải nghiên cứu phù hợp với kiến trúc, chất liệu nhằm đảm bảo được nét cổ kính của kèo nhà cái 188 mộ cổ.

Sở cho biết, UBND quận Phú Nhuận, Ban Quản lý kèo nhà cái 188 từ năm 2020 đến nay chưa có đề xuất tu bổ, phục hồi về Sở VHTT. Sở VHTT phối hợp với các đơn vị liên quan trao đổi với Ủy ban nhân dân quận Phú Nhuận về tu bổ, phục hồi kèo nhà cái 188 Lăng Trương Tấn Bửu.

Lăng Trương Tấn Bửu là công trình tiêu biểu của kiến trúc lăng mộ đầu thế kỉ XIX ở Gia Định (ảnh: Cổng TTGT Phú Nhuận)

Sở VHTT cũng cho hay, việc tu bổ, phục hồi kèo nhà cái 188 mất nhiều thời gian hơn so với các công trình thuộc các lĩnh khác, do phải thực hiện theo nhiều quy định hiện hành của pháp luật như: Luật Đầu tư công, Luật Di sản văn hóa, Luật Xây dựng… do đó, cần sự phối với của Bộ VHTTDL đối với kèo nhà cái 188 quốc gia, cùng nhiều Sở ngành liên quan như Sở KHĐT, Sở VHTT, Sở Xây dựng, Sở Tài chính…

Thông tin về việc bảo vệ các kèo nhà cái 188 cấp quốc gia ở TP.HCM, hiện nay được Sở VHTT, UBND cấp huyện, cấp xã và các tổ chức, cá nhân quản lý trực tiếp kèo nhà cái 188 thực hiện theo đúng quy định của Luật Di sản văn hóa và các quy định khác có liên quan. Từ năm 2021 đến nay, không có tình trạng xâm hại kèo nhà cái 188, mất hiện vật tại kèo nhà cái 188, không có sinh hoạt tín ngưỡng - tôn giáo tại kèo nhà cái 188 trái quy định, an ninh, vệ sinh môi trường được đảm bảo; các kèo nhà cái 188 quốc gia thu hút ngày các nhiều du khách đến tham quan, tìm hiểu.

Tại kèo nhà cái 188 quốc gia Lăng Trương Tấn Bửu, Sở cho biết, hiện nay có 01 gia đình đang sinh sống, trông coi kèo nhà cái 188 từ trước năm 1975, do đó, việc tiếp cận tham quan, tìm hiểu có khó khăn hơn ở các kèo nhà cái 188 khác. Trên địa bàn Thành phố, không có quy định cấp giấy phép cho các tổ chức và cá nhân đến tham quan kèo nhà cái 188, Phòng VHTT có hỗ trợ để các tổ chức, cá nhân đến tham quan tìm hiểu tại kèo nhà cái 188 trên địa bàn khi có yêu cầu.

Sở VHTT sẽ trao đổi với UBND quận Phú nhuận, Phòng VHTT quận Phú Nhuận đối với phản ánh kèo nhà cái 188 Lăng Trương Tấn Bửu không cho người dân vào tham quan, khi yêu cầu chụp ảnh, tham quan thì bị yêu cầu phải có giấy phép của Phòng VHTT...