Mục sở thị "thủ phủ" tỷ lệ kèo nhà cái thiều Bắc Giang

Vào khoảng cuối tháng 5 đến tháng 6, tỷ lệ kèo nhà cái thiều Bắc Giang bắt đầu vào mùa. Thời điểm này, hình ảnh dễ bắt gặp nhất trên cung đường hướng về các huyện Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế... của Bắc Giang là từng đoàn xe tải nối đuôi nhau chở hàng tấn tỷ lệ kèo nhà cái thiều.

Ngay từ buổi sáng sớm, đường về Lục Ngạn đã tắc do ô tô nườm nượp về thu mua tỷ lệ kèo nhà cái của người dân.

Tại "thủ phủ" tỷ lệ kèo nhà cái thiều Bắc Giang, đặc biệt ở ngã ba Kim, ngã ba Chũ, Kép tình trạng ùn tắc, tấp nập luôn diễn ra mỗi khi vào vụ mùa tỷ lệ kèo nhà cái thiều. Tất cả các hàng quán đều trong tình trạng "dẹp tiệm" tạm thời để nhường sân vườn cho người dân đóng hàng tỷ lệ kèo nhà cái thiều.

Phải mất cả tiếng đồng hồ, đoàn chúng tôi mới vào được đến tận Thôn Giành Mới, xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn, nơi hàng ngàn hộ dân đang gấp rút thu hoạch tỷ lệ kèo nhà cái thiều. Vụ mùa năm nay, vườn tỷ lệ kèo nhà cái nhà ông Ngô Duy Long (thôn Giành Mới, xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn) có hơn 200 gốc. Thế nhưng, vào mùa vụ, gia đình ông vẫn phải thuê người để thu hoạch.

Đây là hình ảnh quen thuộc vào mùa tỷ lệ kèo nhà cái thiều ở Lục Ngạn.

Chia sẻ với chúng tôi, ông Long phấn khởi cho biết: "Năm nay được mùa, sản lượng của cả vụ cũng phải 20 tấn tỷ lệ kèo nhà cái thiếu. Về giá tỷ lệ kèo nhà cái thì cũng tùy loại, loại đẹp to, vỏ hồng, to đều giá trung bình cũng phải 12 - 17 ngàn đồng/kg, loại xấu hơn thì giá ít nhất cũng 7 ngàn đồng/kg. tỷ lệ kèo nhà cái thu hoạch được chúng tôi chủ yếu bán cho các thương lái Trung Quốc, một số ít thì từ các địa phương lân cận."

Được biết, ở thôn Giành Quý nói riêng và xã Quý Sơn nói chung thì gần như 100% các hộ gia đình đều tham gia trồng tỷ lệ kèo nhà cái. Chính vì vậy, vào những ngày này, đi từ đầu làng đến cuối xóm, nhà nào cũng hối hả "luôn tay luôn chân", người cắt tỷ lệ kèo nhà cái, người đóng tỷ lệ kèo nhà cái trong thùng xốp, người chất tỷ lệ kèo nhà cái lên xe container.

Tìm hướng phát triển du lịch tại "thủ phủ" tỷ lệ kèo nhà cái thiều

Tại cuộc khảo sát mới đây, một doanh nghiệp du lịch ở Hà Nội cho rằng, Lục Ngạn rất có tiềm năng trong việc xây dựng Tour du lịch miệt vườn như một số tỉnh ở miền Nam đã thành công. Tuy nhiên, mùa tỷ lệ kèo nhà cái chỉ diễn ra trong vòng 1 tháng, nếu như để xây dựng một Tour du lịch thì cần phải xây dựng nhiều hơn nữa các sản phẩm du lịch do chính người dân tự làm.

Gia đình ông Ngô Duy Long (thôn Giành Mới, xã Quý Sơn, huyện Lục Ngạn) đang thu hoạch tỷ lệ kèo nhà cái thiều.

Lấy ví dụ như việc mùa hoa tam giác mạch ở Hà Giang, đại diện doanh nghiệp này cho hay, đây chính là sản phẩm du lịch rất thành công của người dân địa phương nơi đây. Trong khi đó, ngoài tỷ lệ kèo nhà cái thiều thì Lục Ngạn còn nổi tiếng bởi các loại cây ăn quả khác như: cam, nhãn, bưởi...Đây là một lợi thế không phải địa phương nào cũng có được.

Nếu nhìn rộng hơn, Tour du lịch tỷ lệ kèo nhà cái thiều chỉ là một sản phẩm trong chiến lược phát triển du lịch của Bắc Giang. Do vậy, trước hết cần phải có lộ trình, phương án xây dựng, hoàn thiện ngay từ sản phẩm này thì mới kỳ vọng thúc đẩy được du lịch của địa phương.

Nói về vấn đề này, ông Nguyễn Đạo Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Lữ hành, Tổng cục Du lịch cho rằng, nếu như muốn phát triển Tour du lịch này lâu dài thì địa phương cần phải tính toán rất kỹ lưỡng, cụ thể như nếu tỷ lệ kèo nhà cái mất mùa thì sẽ có phương án gì thay thế. Ngoài ra, vấn đề về giao thông cần phải khắc phục, không để tắc nghẽn như hiện nay. Theo đó, phải xây dựng các điểm thu mua rộng rãi, không làm ảnh hưởng đến giao thông đi lại khi khách du lịch đến thăm quan địa phương.

Người dân thu hoạch tỷ lệ kèo nhà cái.

Theo ông Trần Văn Dũng - Phó Giám đốc Sở VHTTDL tỉnh Bắc Giang, toàn huyện Lục Ngạn có 27 ngàn ha cây ăn quả, trong đó có trên 15 ngàn ha cây tỷ lệ kèo nhà cái thiều. Mùa tỷ lệ kèo nhà cái thiều ở địa phương thường diễn ra trong khoảng 1 tháng. Chính vì vậy, bên cạnh hoạt động mua bán của người dân, chúng tôi đang xây dựng Tour du lịch đưa du khách thập phương đến để trải nghiệm không khí mùa tỷ lệ kèo nhà cái chín.

Được biết, bên cạnh tỷ lệ kèo nhà cái thiều, du lịch Bắc Giang cũng được mọi người đều biết đến với các điểm đến văn hóa tâm linh, di tích lịch sử như Chùa Vĩnh Nghiêm, Khu di tích lịch sử chiến thắng Xương Giang, Khu du lịch sinh thái Tây Yên Tử. Do đó, cần phối hợp với các địa phương lân cận để xây dựng các điểm đến, nhằm tạo phong phú cho Tour du lịch về Bắc Giang.

Thế Công