Mai chiếu thuỷ xứ Huế

1

Tính đến keo nha cai 5 Canh Dần này tôi đã ăn 33 cái keo nha cai 5 Huế. keo nha cai 5 năm 1975, tôi ăn keo nha cai 5 ở rừng Đồng Xoài bên sông Sài Gòn. Đang vui keo nha cai 5 thì được lệnh hành quân đi giải phóng thị xã Phước Long, rồi hành quân theo Chiến dịch Hồ Chí Minh mãi cho đến trưa 30-4 vô Sài Gòn.

keo nha cai 5 1976, tôi ăn cái keo nha cai 5 Sài Gòn đầu tiên trong đời mình. Dù đang trong thời kỳ Uỷ ban Quân quản của tướng Trần Văn Trà, nhưng bà con đi chợ keo nha cai 5 rôm rả lắm. Cơ quan Ban chính trị chúng tôi đóng ở Hẽm Câp Điệp, đường Nguyễn Đình Chiểu được anh nuôi sắm keo nha cai 5 không thiếu thứ gì. Giò lụa, giò thủ, thịt heo quay, bánh chưng, bánh Tét, hạt dưa, mứt trái cây… nghĩa là keo nha cai 5 ba miền. Sau keo nha cai 5 vài tháng, tôi được ra quân về lại Trường Đại học Thương Mại.

Tôi là sinh viên giỏi toàn diện của trường, đi B, bây giờ về lại là anh bộ đội chững chạc, đảng viên, nên trường giữ tôi ở lại làm giảng viên. Nhưng tôi cứ khăng xin về Huế. Tôi mê Huế vìHuế - Sài Gòn - Hà Nộivang lên trong câu hát của Trịnh Công Sơn. Tôi đã ở Hà Nội, Sài Gòn, chỉ thiếu Huế. Tôi yêu Huế qua thơ Hàn Mạc Tử:Sao anh không về chới thôn Vỹ... Thơ Nguyễn Bính:Giời mưa ở Huế sao buồn thế/ Cứ kéo dài ra suốt mấy ngày;tôi yêu Huế trong thơ Cao Bá Quát:Hương Giang như kiếm lập thanh thiên...Thời sinh viên tôi đã ăn 3 cái keo nha cai 5 ở Thủ Đô vì máy bay Mỹ bắn phá, không về quê được. Tôi muốn về Huế xứ thơ để làm thơ và để được thưởng thức hương vị Huế. Nhưng Trường Đại học quyết giữ. Trường cử anh bạn thân của tôi đang giảng dạy tại trường là Nguyễn Bách Khoa (người Hải Phòng- sau này là Hiệu trưởng Trường Đại học Thương Mại) rủ rỉ thuyết phục tôi. Nhưng Huế đã hớp hồn tôi mất rồi. May có chị Phương Biên- trưởng Phòng giáo vụ- một người Huế chính hiệu, nên tôi mới được về Huế.

Thế là cuối tháng 9-1976 tôi được thành công dân của Huế. keo nha cai 5 1977, lần đầu tiên tôi ăn keo nha cai 5 Huế. Lúc đó chưa vợ, ngày keo nha cai 5 tôi đi Đông Ba, Bến Ngự xem chợ keo nha cai 5. Chiều 30 keo nha cai 5 qua cầu Trường Tiền gặp anh bộ đội dắt em bé đi chợ hoa về. Anh bộ đội vác một cành mai lớn, còn em bé cầm một cành mai nhỏ, tung tăng chạy theo. Một lát sau, em bé kéo lê cành mai dưới chân. Một bà cụ gánh hàng rong đi ngang nói nhỏ với anh bộ đội:Đừng để cháu kéo hoa mai như vậy, không nên! Tôi hiểu chữkhông nênlà phạm thượng. Tôi rùng mình. Trời ơi, đất Huế tâm linh ngay trong từng cành hoa, cây cỏ. keo nha cai 5 đó, tôiăn keo nha cai 5 Huếđến sáng mùng hai keo nha cai 5 mới về làng biển Thượng Luật, Ngư Thuỷ với mạ.

2

Những năm tháng ấy, tàu xe đi lại vô cùng khó khăn, khi đã có gia đình, cả nhà tôi năm nào cũng ở lại ăn keo nha cai 5 Huế, chỉ về đằng nội ngoại khi nghỉ phép năm. Huế mấy trăm năm là thủ phủ Đằng Trong và Kinh Đô triều Nguyễn nên keo nha cai 5 nhất nặng nhiều về tâm linh, rất hợp với tôi. Trước keo nha cai 5 thì đi thăm mộ. Cả thành phố già trẻ, trai gái dẫn nhau lên mộ. Ngày hai chín, ba mươi keo nha cai 5, ăn mặc chỉnh tề, đem theo hoa chuối, nhang đèn, bánh trái... lên nghĩa trang làm cỏ, quét dọn, rồi bày mân cúng... Tôi có đứa con sinh thiếu tháng.Cháu là người ngoài cuộc đời/ Chỉ được nhìn Huế năm ngày qua lồng kính(NM). Nên keo nha cai 5 nào cũng đi thăm mộ cháu theo tập tục Huế. Sau đó về lo bàn thờ tiên tổ. Với Huế, keo nha cai 5 là dịp tỏ lòng hiếu thảo. Cho nên có người suốt mấy ngày keo nha cai 5 luôn khăn đóng áo dài bái lạy. keo nha cai 5 Huế có cỗ cúng sớm, cúng tối. Gia đình tôi dần dần cũng quen nếp Huế. Đối với người Huế, các món thờ cúng ông bà và tiếp khách ba ngày keo nha cai 5 đều tự chế biến. Bí lắm mới mua ở chợ. Đối với người phụ nữ Huế, mâm cỗ ngày keo nha cai 5 là biểu tượng của văn hoá gia phong, là sự sum vầy, hạnh phúc. Nên keo nha cai 5 đến với họ trước cả tháng trời. Cả tháng trước keo nha cai 5, vợ tôi tất tả chuẩn bị thực phẩm gia vị để chế biến hàng chục món ăn phục vụ các bạn bè nhà văn, nhà báo đến chúc keo nha cai 5 nâng ly. Mồi nhậu gồm các loại giò chả, thịt bò ngâm, thịt dầm dấm, thịt đông, nem, tré… Đồ ngọt là các loại mứt bánh. mút gừng, mứt bí, hàng chục thứ dưa món (củ hành muối, củ kiệu muối, dưa món chế biến bằng đu đủ, cà rốt, ớt v.v…) Rồi các loại thịt bò, thịt heo, đùi heo, thịt gà để chế biến các món như hấp, ninh, nướng... Ngay cả việc làm món mứt bí cũng phải chuẩn bị suốt cả tháng trời từ việc đi mua loại bí đao già có phấn trắng trên vỏ, không sâu, rồi bảo quản cho đến gần keo nha cai 5 mới chế biến. Lát bí phải phơi nắng ba ngày, vừa dội nước vừa phơi. Công phu lắm mới có được miếng ngon ở đời… Có lần sát keo nha cai 5, vợ tôi bận đi làm cơ quan, nhà đang phơi mấy nia cà rốt, hành, củ cải thái... để làm dưa món. Trời bỗng đổ mưa. Mưa Huế là dai dẳng lắm. Mai đã là ngày 30 keo nha cai 5 rồi. Thế là tôi đốt bếp than, lấy cái mâm nhôm để sấy khô, mải đọc sách, đến khi nhớ ra mình đang sấy dưa món, chạy ra xem, thì đã tất cả thứ thì cháy xém, thứ thì chín nhừ hết!

Vợ tôi lo cái để thờ cúng ông bà trong ba ngày keo nha cai 5 hơn lo cái để mình ăn. keo nha cai 5 thực sự bắt đầu trong đêm 23 tháng Chạp, tiễn Ông Táo về trời. Một nải chuối, cây hoa vạn thọ, ba ông đầu rau, vàng mã, hai que bông vót từ que tre nhuộm đỏ, rồi xôi chè... Đúng nửa đêm hai vợ chồng thức dậy cúng dưa ông Táo. Cúng xong đưa ba ông đầu ra cái cột điện đầu phốgửiở đó. Nhà nào cũng gửi ở đó. Nhiều năm thành một khém dày các loại đầu rau. Tuần giáp keo nha cai 5 là tuần lo chạy đi chạy lại kiếm hàng keo nha cai 5 mỏi rời cả chân. Đầu tiên là lo ra phố đánh bóng bộ ngũ sự, tam sự. Sau đó lo mua cát thờ mấy bà dưới Phú Lộc, Thuận An gánh lên bán ở cầu Bến Ngự. Rồi chuối thờ, nhang, nến, hoa giấy Thanh Tiên để cúng trang bà. Gia đình tôi năm nào cũng mua tới sáu bảy nải chuối thờ. Nghe nói có nhà phải mua tới vài chục nải. Rồi chuẩn bị nguyên liệu làm các loại bánh cúng như bánh ngũ sắc, bánh in.v.v… Sau đó là mua hoa. keo nha cai 5 nào cũng phải có một cành mai Huế, mấy chục cành hoa la-zơn, mấy chậu cúc, thược dược. Một thứ hoa mà gia đinh Huế nào cũng phải có là hoa vạn thọ. Vạn thọ vàng là thứ hoa cúng đầu bảng. Có lẽ do cái tên của hoa làVẠN THỌ, có ý nghĩa liên quan đến mong ước trường thọ. Gần keo nha cai 5 thì mua lá dong, thịt ba chỉ, đậu xanh để gói bánh chưng. Tôi bảo vợ phải gói bánh chưng, nấu bánh chưng đêm giao thừa để con lớn lên có ký ức về keo nha cai 5 gia đình. Thế nên năm nào nhà tôi cũng nấu bánh chưng. Tôi ra chợ Đông Ba mua hẳn một cái khuôn bằng gỗ để gói bánh. Sau đó có người bày cho cách bẻ lá dừa cũng thành cái khuôn bánh đẹp. Hai đứa con trai thức cùng gói bánh với ba mẹ, rồi thức đến giao thừa để chờ bánh chín. Có khi chúng ngủ quên nơi chiếc chiếu gần bếp. Từ khi hai đứa vào học đại học, vợ tôi không gói bánh chưng nữa, mà mua bánh chưng Nhật Lệ cho tiện.

Hương vị Huế tôi thích nhất là mứt gừng. Theo tôi, mứt gừng là mùi đặc trưng keo nha cai 5 Huế. keo nha cai 5 nào vợ tôi cũng tự chế biến lấy vài cân mứt gừng. Mứt gừng Huế vàng mà cay thơm hơn mứt gừng trong Nam ngoài Bắc. Trước keo nha cai 5 vài ngày, vợ tôi ra chợ Bến Ngự mua củ gừng non, về cạo sạch vỏ, ngâm nước phèn chua, rửa sạch sau đó thái thành lát, luộc hai ba lần cho giảm độ cay sau đó rim đường. Nhà văn Hà Khánh Linh, mộtNgười Kinh Đô cũ, họ danh gia vọng tộc Nguyễn Khoa kể rằng, những gia đình giàu có ở Huế xưa chế biến mứt gừng rất công phu. Họ làm mứt gừng nguyên củ. Gừng non, gọt sạch vỏ, ngâm vào nước lạnh, lấy que nhọn xăm thật mềm, sau đó xả nước lạnh, vắt chanh vào gừng, phơi nắng khoảng hai tiếng đồng hồ, sau đó rửa cho hết vị chua của chanh, ép khô, luộc lần nữa, lại ép khô rồi mới rim đường. Công kỹ thật.

3

Đối với một nhà thơ như tôi, ấn tượng nhất là cứ qua mỗi mùa Xuân, hồn tôi lại thấm thêm một phần văn hoá Huế. Tôi đã được dự cúng giỗ vua Duy Tân, ăn tiệc chay với Hoàng Tộc Nguyễn, đi ăn chay ở các chùa với các anh Phan Thuận An, Bác sĩ Dương Đình Châu, Bửu Ý, nhà văn Nguyễn Đắc Xuân, Hoàng Phủ Ngọc Tường... rồi vui thả thơ, đổ xăm hường, nghe ca Huế sa-lon... Là nhà văn, nhà báo như tôi, keo nha cai 5 về từ đầu tháng 10 âm lịch. Vì lúc đó là lúc tập trung cảm hứng để viết báo keo nha cai 5. Để trang trải đủ một cái keo nha cai 5 phải in được vài chục bài trên các báo Trung ương, địa phương. Viết báo keo nha cai 5 cũng như đi nơm cá. Cứ gửi đại, không biết họ có in hay không. Đến gần keo nha cai 5 anh nhà văn nhà báo nào cũng chạm mặt nhau ở quầy bán báo bưu điện, vì ai cũng ra đó để đọc chùa, hồi hộp dò xem bài keo nha cai 5 mình có được in hay không. Các nhà văn Huế như Nhất Lâm, Ngàn Thương, Mai Văn Hoan.v.v... đều đứng suốt ngày ở quầy báo, hay ở Hội báo Xuân tỉnh để xem mình có bài nào in báo keo nha cai 5. Đọc báo chùa mà không mua cô bán báo gắt gỏng, không vừa lòng. Nhưng biết làm sao? Với tôi đó là một kỷ niệm vui trong mỗi cái keo nha cai 5.

Cúc vạn thọ

33 cái keo nha cai 5 ở Huế, 33 lần cúng Tất Niên, 33 lần cúng đưa ông bà, những ngày đó ở Huế gia đình nào cũng đông vui nhất. Sáng mùng Một dặn con đừng vội đến nhà người khác đạp đất, lỡ năm đó họ làm ăn không nên thì gay. Rồi vợ chồng chở nhau lên Chùa xin xăm. Mùng Hai mới xuất hành đi thăm. Ra đường ngày keo nha cai 5 cũng là một niềm vui vì không khí từng bừng, màu sắc trang phục đẹp đẽ. Hồi nghèo, còn đi xe đạp, tôi đèo vợ đi chúc keo nha cai 5. Thấy người ta chở nhau đi keo nha cai 5 bằng honda, áo dài tím bay phấp phới, vợ tôi ước:Khi mô mình được như rứa hè. Mới đó mà bây giờ xe máy đã là lạc hậu. Nhiều gia đình đi chúc keo nha cai 5 bằng ô tô xịn. Thế mới biết mức sống người dân Huế đã khá hơn trước nhiều.

Đầu tiên là đi thắp nhang cho những người bạn đã quá cố, đi thăm mấy gia đình bà con họ Ngô ở Huế, sau đó là thăm anh em văn nghệ sĩ thân thiết như Hoàng Phủ Ngọc Tường, Lâm Thị Mỹ Dạ, Hải Bằng, Mai Văn Hoan, Nguyễn Khắc Phê, Nguyễn Khắc Thạch, Hồng Nhu, Hà Khánh Linh, Tô Nhuận Vỹ, Trần Vàng Sao, gia đình vợ con Nguyễn Trọng Tạo.v.v… Muốn đi thăm keo nha cai 5 phải chuẩn bị phong bao lì xì. Trước keo nha cai 5 vợ tôi đã nhờ bạn bè đổi tiền mới cứng. Lì xì là một phong tục đẹp. 33 cái keo nha cai 5, cứ đến giờ ăn cỗ Giao Thừa, tôi bao giờ cũng mở chai sâm banh Nga, nâng ly với cả gia đình và tặng phong bao cho hai con trai, chúc con chăm ngoan, học giỏi, thành đạt. Nói chuyện lì xì keo nha cai 5 lại nhớ nhà thơ Hải Bằng. Hồi nhà thơ Hải Bằng còn sống, mùng Hai keo nha cai 5 vợ chồng tôi sang đường Nguyễn Chí Diễu chúc keo nha cai 5 gia đình anh trong khuôn viên của Công ty phát hành sách. Đến mục vợ tôi mở phong bao lì xì, nhà thơ khoát tay cười món mém bảo:Cậu có hai đứa con, tớ bốn đứa, thế thì cậu chỉ lì xì con tớ hai đứa thôi, khỏi thối lại! Sau khi nhà thơ Hải Bằng mất, địa chỉ xuất hành keo nha cai 5 đầu tiên của vợ chồng tôi là đến thắp nhang cho nhà thơ Hải Bằng, chúc keo nha cai 5 chị Chiến và các cháu. Sau đó đến thắp nhang cho bác Hoàng Xuân Vượng, người đã ngồi cùng tôi một phòng làm việc đến 13 năm khi tôi công tác tại Sở Thương mại Bình Trị Thiên.

Vui nhất là đi thăm keo nha cai 5 và lì xì Hoàng Phủ Ngọc Tường. Năm ngoái keo nha cai 5 Kỷ Sửu, vợ tôi lì xì nhà văn hai tờ mười ngàn đồng mới cứng. Anh Tường cầm tờ tiền ngó lui ngõ tới rồi thốt lên với vẻ mặt nghiêm trọng:Sao nhiều thế này? Đến hai vạn đồng cơ à?Thì ra nằm một chỗ hơn 10 năm, trong anh không còn khái niệm tiền bạc...

Ngô Minh