Về Phia Thắp khám phá nghề làm soi kèo nhà cái 88 trăm năm của người Nùng An
(Tổ Quốc) - Bản Phia Thắp (xã Quốc Dân, huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng) đến nay vẫn có hơn 50 hộ dân người Nùng An duy trì được nghề làm hương sạch, thủ công từ hàng trăm năm trước.
Nép mình dưới chân núi Phà Hùng (Núi To) của xã vùng 3 Quốc Dân, huyện Quảng Uyên, Cao Bằng, Phia Thắp được biết đến với nghề làm soi kèo nhà cái 88 truyền thống từ bao đời nay.
Với thành phần nguyên liệu hoàn toàn từ tự nhiên, những que soi kèo nhà cái 88 Phia Thắp tạo nên mùi cay cay, nồng nồng do thành phần từ lá của cây trầm.
Thân soi kèo nhà cái 88 thường được dùng bằng cây mai vì nó dẻo và dễ bắt lửa. Cây mai được lấy ở trên rừng rồi chẻ bằng tay, vót thành các que nhỏ, tròn đều và được ngâm nước 2-3 ngày mới mang ra dùng.
Chất keo dính dùng để dính bột trầm với thân soi kèo nhà cái 88 được làm từ những lá keo phơi khô, loại lá này là đặc trưng duy nhất chỉ có làng làm soi kèo nhà cái 88 Phia Thắp trên Cao Bằng trồng được.
Nhúng soi kèo nhà cái 88 vào nước keo rồi tẩm với hỗn hợp gồm mùn cưa và bột trầm, cứ làm đi làm lại 4 lần để cho ra được một que soi kèo nhà cái 88 chắc và đẹp.
Trong quá trình làm phải lưu ý rất nhiều điều. Nếu cho quá nhiều chất kết dính (bột lá bầu hắt) thì cũng không thành soi kèo nhà cái 88 được.
Nếu lăn thân soi kèo nhà cái 88 qua lớp mùn cưa quá 4 lần thì que soi kèo nhà cái 88 lại to quá, không đẹp. Nếu tay lắc không đều thì bột sẽ không bám đều vào thân soi kèo nhà cái 88.
Nhìn người soi kèo nhà cái 88 thì có vẻ đơn giản, cổ tay quay dẻo như múa, nhưng để đạt đến độ thành thục như vậy cần rất nhiều thời gian.
Để que soi kèo nhà cái 88 đạt đến độ khô nhất định, người phơi soi kèo nhà cái 88 phải chọn thời điểm phơi soi kèo nhà cái 88 là giữa trưa khi nhiệt độ trong ngày cao nhất.
Nếu nắng đẹp thì phơi 1 ngày là khô, còn nếu không phải phơi 2 - 3 ngày, có lúc phải phơi trong bếp để kịp có soi kèo nhà cái 88 đi bán. soi kèo nhà cái 88 khô sẽ nhuộm chân soi kèo nhà cái 88 màu đỏ rồi đem phơi khô tiếp, sau cùng là buộc thành từng bó, mỗi bó 20 que
Nhiều khách du lịch đến với làng Phia Thắp đều được người dân bản địa cho trải nghiệm việc làm soi kèo nhà cái 88.
Những năm trở lại đây, làng Phia Thắp bắt đầu soi kèo nhà cái 88 du lịch cộng đồng, đón khách thập phương về nghỉ ngơi, tìm hiểu cuộc sống của làng.
Trải nghiệm làm soi kèo nhà cái 88 là một trong những chương trình hấp dẫn du khách tới đây. Đây cũng là cách để tuyên truyền quảng bá sản phẩm, thương hiệu, gắn làng nghề với những địa danh, địa chỉ văn hóa du lịch để tạo ra sản phẩm hấp dẫn, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội cho bà con, cũng là điểm nhấn khi tới mảnh đất Cao Bằng.
Với chất lượng tốt, soi kèo nhà cái 88 Phia Thắp được đem đi bán tại tất cả các chợ phiên trong tỉnh cũng như các tỉnh phía Bắc.
